Ekonomiye Dikkat

DÖVİZ, enflasyon ve faizin birlikte tırmanması ciddi alarm işaretidir.

İşte ekonomist Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek’in dört gün önce NTV’de söyledikleri:

“Biz lirada bu kadar hızlı değer kaybı öngörmüyorduk. Burada temel sorun lira. Liradaki hızlı değer kaybı enflasyonun tek haneye inmesini en azından geciktirdi, öteledi...”

Sayın Şimşek bunları söylerken dolar güne 4.06 ile başlamıştı, bu satırlar yazılırken 4.18 olmuştu.


DÖVİZ SORUNU
Tabii bunun dış sebepleri var. Fakat en çok değer kaybeden paralardan biri TL ise kendimizden kaynaklanan sebepleri de olmalı.

Ekonomist Özcan Kadıoğlu yazdı. 2017’de hükümet “orta vadeli program”da, doların ta 2020’de 4.02’ye çıkacağını öngörmüştü, 2018’in ortasında aştık bunu!

Yatırımcı önümüzdeki yıllar için nasıl yatırım planlaması yapacak?

Döviz borçlusu bir ülke olduğumuzu da unutmayalım.

Seçimlerden sonra ciddi tedbirler gerekecek; hem de acı tedbirler...


SEÇİMLERDEN SONRA
Seçimlerin öne alınmasını isterken MHP Lideri Bahçeli, “3 Kasım 2019’a kadar ulaşmak her dakika zorlaşmaktadır” demişti; bu sözlerine ekonomi dâhil mi, bilmiyorum. Fakat Cumhurbaşkanı Erdoğan, seçimlerin mümkün olan en yakın tarihte, 24 Haziran’da yapılacağını söylerken ekonomiden de bahsetmişti:

“Makroekonomik dengelerden büyük yatırımlara kadar her konuda çok önemli kararlar vermemiz gereken bir dönemde, seçim konusunu ülkemizin gündeminden bir an önce çıkarmamız şarttır.”

Belli ki makroekonomik dengelerdeki bozulma görülüyor.

Peki, seçimlerde bunları konuşacak mıyız? Maalesef eskiden beri olduğu gibi iktidar da muhalefet de popülist vaatlerde bulunacak.

İşte Başbakan’ın açtığı 24 milyar dolarlık paket... Kaynağı “imar barışı”nın gelirleri olacak fakat bu gelirler bir defalıktır, sonraki yıllar?

Kim iktidara gelirse yeni kaynak yaratmak zorunda, ilk akla gelen yeni vergiler ve zamlar olacak muhtemelen.

En önemlisi ekonomiyi daha yüksek verimlilikte kaynak yaratan, katma değer üreten bir hale getirmek.


REFORM ŞART
Sanayici Rahmi Koç ne demişti?

“Yatırımların çoğu taşa toprağa ve çimentoya gitti. Oysa memlekete ihracat getirecek, rekabeti kuvvetlendirecek, ‘greenfield’ dediğimiz yeni yatırımlar, yeni fabrikalar, yeni işler açılması lazımdı... Uluslararası rekabette 7-8 yıl yerimizde saydık, ilerlemedik.” (18.2.2016)

Dövizin, enflasyonun, faizin, makro dengelerdeki sorunların asıl sebebi bu.

Ali Babacan ve Mehmet Şimşek’in de benzer açıklamaları olmuştu.

Ekonomimizi daha çok katma değer üreten ve teknoloji ihraç eden bir hale getirmek için esaslı bir reform paketi lazım: Türkiye’nin imajını düzelterek yatırım cazibesini arttıracak bir hukuk devleti ve diplomasi, eğitim, kurumsal rasyonalizasyon...

Bu akşam CNN Türk’te saat 20.30’da Eğrisi Doğrusu programında konuklarım Prof. Dr. Selva Demiralp ve Prof. Dr. Fatih Özatay’a bu konuları soracağım.


ALİ FUAT BAŞGİL
Benim fikir dünyamın mimarlarından biri merhum hocam Ali Fuat Başgil’dir. Hukuk şuurunu, demokrasi, kuvvetler ayrılığı, temel hak ve hürriyetlerle ilgili temel felsefi değerleri ondan öğrendim.

CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu’nun dünkü konuşmasında Ali Fuat Başgil’i anlatmasına çok sevindim. Kılıçdaroğlu’nu kutluyorum. Yüksek kalitede fikirlerin gelişmesi için böyle aradaki duvarları yıkarak bütün büyük düşünürleri ayırımsız okumamız lazım.